WCAG 3.1.4: Skróty

Kryterium sukcesu WCAG 3.1.4 „Skróty” (ang. Abbreviations) dotyczy zapewnienia, że znaczenie skrótów i akronimów jest dostępne dla wszystkich użytkowników. Jest to kluczowe dla czytelności i zrozumiałości treści, szczególnie dla osób z dysfunkcjami poznawczymi, dysleksją oraz dla użytkowników technologii wspomagających, takich jak czytniki ekranu. Zgodność z tym kryterium na poziomie AA wymaga, aby pełne rozwinięcie skrótu było podane przy pierwszym użyciu lub dostępne programowo.

Dlaczego kryterium 3.1.4 jest ważne?

Zapewnienie dostępności skrótów i akronimów ma fundamentalne znaczenie dla szerokiego grona odbiorców:

• Użytkownicy czytników ekranu: Czytniki ekranu mogą mieć trudności z poprawnym odczytaniem skrótów (np. "WHO" może być odczytane jako "kto" zamiast "Łu-Ha-O" lub "World Health Organization"). Programowe wskazanie rozwinięcia pomaga w prawidłowej interpretacji i w zależności od konfiguracji czytnika, może ono zostać wypowiedziane.
• Osoby z dysfunkcjami poznawczymi i dysleksją: Niezrozumiałe skróty mogą stanowić poważną barierę, zwiększając obciążenie poznawcze i utrudniając zrozumienie tekstu. Jasne rozwinięcie ułatwia przyswajanie informacji i redukuje wysiłek związany z dekodowaniem.
• Osoby z ograniczoną znajomością języka: Dla osób, dla których dany język nie jest językiem ojczystym, lub tych z niskim poziomem umiejętności czytania, skróty mogą być całkowicie niezrozumiałe i prowadzić do błędnych interpretacji.
• Wszyscy użytkownicy: Nawet osoby bez niepełnosprawności mogą nie znać wszystkich skrótów, szczególnie w specjalistycznych tekstach. Jawne rozwinięcie eliminuje domysły i poprawia ogólną użyteczność oraz efektywność przyswajania informacji.

Kryteria sukcesu i wymagania

Aby spełnić wymagania WCAG 2.0/2.1 Poziom AA dla kryterium 3.1.4, należy zapewnić, że dla każdego skrótu lub akronimu użytego na stronie internetowej, jego pełne rozwinięcie lub znaczenie jest dostępne w jeden z poniższych sposobów:

• W treści: Pełne rozwinięcie jest podane bezpośrednio w tekście przy pierwszym użyciu skrótu (np. "Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ)").
• Programowo: Znaczenie skrótu jest dostępne w sposób, który może być odczytany przez technologie wspomagające (np. poprzez użycie elementu <abbr> w HTML z atrybutem title).

W przypadku, gdy skrót jest używany wielokrotnie na tej samej stronie i jego rozwinięcie zostało już podane przy pierwszym użyciu, nie jest konieczne ponowne podawanie pełnego rozwinięcia za każdym razem, o ile kontekst jest jasny i skrót nie jest używany w nowym, niezwiązanym kontekście.

Praktyczne wskazówki dotyczące zgodności

Oto jak można efektywnie wdrożyć kryterium 3.1.4:

1. Rozwinięcie w tekście przy pierwszym użyciu

Najprostszym sposobem jest podanie pełnego rozwinięcia skrótu bezpośrednio przed nim lub w nawiasie, gdy pojawia się on po raz pierwszy na stronie. Jest to szczególnie przydatne dla ogólnych tekstów, gdzie nie ma potrzeby głębokiej semantyki HTML.

<p>Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ogłosiła nowe zalecenia.</p>
<p>Następnie WHO przeprowadziła badanie...</p>

Pamiętaj, aby rozwinięcie nastąpiło dla każdego unikalnego skrótu, który pojawi się w dokumencie. Jeśli na jednej stronie pojawią się różne skróty, każdy z nich powinien być wyjaśniony indywidualnie.

2. Rozwinięcie programowe za pomocą elementu <abbr>

Element <abbr> (skrót od "abbreviation") w HTML jest semantycznym sposobem na oznaczenie skrótu i dostarczenie jego pełnego rozwinięcia. Atrybut title tego elementu powinien zawierać pełne znaczenie skrótu. Czytniki ekranu często odczytują zawartość atrybutu title po napotkaniu skrótu (np. po zatrzymaniu się na nim lub po specjalnej komendzie).

<p>Projekt <abbr title="HyperText Markup Language">HTML</abbr> jest kluczowy dla tworzenia stron internetowych.</p>
<p>Na konferencji <abbr title="World Wide Web Consortium">W3C</abbr> przedstawiono nowe standardy.</p>

Zaletą tego podejścia jest to, że rozwinięcie jest dostępne na żądanie (np. poprzez najechanie myszką) i jest semantycznie powiązane ze skrótem, co ułatwia interpretację technologiom wspomagającym. Zaleca się użycie <abbr> nawet, jeśli rozwinięcie jest również podane w tekście, aby zapewnić najbardziej kompleksową dostępność.

3. Słowniczki i glosariusze

Jeśli strona lub serwis zawiera bardzo dużą liczbę specjalistycznych skrótów, dobrym rozwiązaniem może być stworzenie osobnego słowniczka lub glosariusza. W takim przypadku, przy pierwszym użyciu skrótu, można podać jego rozwinięcie i opcjonalnie zamieścić link do odpowiedniego wpisu w słowniczku. Użycie <abbr> jest nadal zalecane, aby zapewnić dostępność kontekstową.

Przykłady implementacji

Poprawne implementacje

<p>Na spotkaniu Europejskiego Banku Centralnego (EBC) omówiono nowe strategie.</p>

<p>Opracowano nowy standard <abbr title="Web Content Accessibility Guidelines">WCAG</abbr> 2.2.</p>

<p>Światowa Organizacja Zdrowia (<abbr title="World Health Organization">WHO</abbr>) wydała oświadczenie.</p>
<p>Zalecenia <abbr title="World Health Organization">WHO</abbr> są szeroko stosowane.</p>

Niepoprawne implementacje

<p>Organizacja NATO ogłosiła swoje plany.</p>

<p><span title="Europejski Bank Centralny">EBC</span> spotkał się wczoraj.</p>

<p>Na posiedzeniu Rady Nadzorczej (RN) podjęto decyzje.</p>
<p>Później na spotkaniu RN...</p>
<p>Zarząd Główny (ZG) również uczestniczył.</p>
<p>RN i ZG przyjęły ustalenia.</p>

Najlepsze praktyki i typowe pułapki

Najlepsze praktyki

• Konsekwencja: Upewnij się, że ten sam skrót jest konsekwentnie rozwijany w ten sam sposób na całej stronie lub w całym serwisie.
• Priorytet dla <abbr>: Zawsze, gdy to możliwe, używaj elementu <abbr> z atrybutem title. Zapewnia to najlepszą dostępność programową i semantyczną.
• Jasne i zwięzłe rozwinięcia: Upewnij się, że rozwinięcie jest jasne, pełne i nie wprowadza w błąd.
• Testowanie z czytnikami ekranu: Regularnie testuj swoje strony z popularnymi czytnikami ekranu (np. NVDA, JAWS, VoiceOver), aby upewnić się, że skróty są prawidłowo interpretowane i odczytywane.
• Rozważ kontekst i odbiorców: Niektóre skróty są powszechnie znane w danej dziedzinie (np. "kg" dla kilogramów, "dr" dla doktor), ale inne (np. akronimy specyficzne dla firmy, złożone skróty naukowe) zawsze wymagają wyjaśnienia.

Typowe pułapki

• Zakładanie ogólnej wiedzy: Częstym błędem jest zakładanie, że użytkownicy znają wszystkie skróty, nawet te branżowe czy specyficzne dla organizacji, ignorując potrzeby osób spoza danej specjalizacji.
• Używanie title do ogólnych etykietek: Atrybut title w elemencie <abbr> powinien być używany do rozwinięcia skrótu, a nie do ogólnych podpowiedzi czy dodatkowych, nieistotnych informacji.
• Brak rozwinięcia w nagłówkach i linkach: Skróty w nagłówkach (<h1>-<h6>) lub w tekście linków (<a>) również wymagają rozwinięcia, albo w tekście nagłówka/linku, albo programowo za pomocą <abbr>.
• Brak spójności: Różne sposoby rozwijania tego samego skrótu na różnych stronach lub w różnych sekcjach mogą wprowadzać dezorientację i osłabiać zaufanie do treści.

Podsumowanie

Kryterium WCAG 3.1.4 „Skróty” to istotny element w budowaniu dostępnych i użytecznych stron internetowych. Poprawne rozwinięcie skrótów i akronimów, zarówno w treści, jak i programowo, znacząco poprawia zrozumienie i doświadczenie użytkownika dla szerokiej grupy osób, w tym tych z niepełnosprawnościami poznawczymi, dysleksją oraz korzystających z technologii wspomagających. Przyjęcie opisanych praktyk i unikanie typowych błędów pomoże w tworzeniu stron zgodnych z zasadami dostępności i sprzyjających wszystkim użytkownikom.